သာမေဏေက်ာ္စာသင္တိုက္

“namaskara (နာမစကာရ) = နမကၠာရ = ရွိခိုးျခင္း”
နမတၳဳ ဗုဒၶါနံ နမတၳဳ ေဗာဓိယာ- နေမာ (နမကၠာေရာ)- ရွိခိုးျခင္းသည္၊ အတၳဳ- ျဖစ္ပါေစသတည္း။ (အံ- ဧကကနိပါတ ဋီ- ၇၀)

ရွိခိုးသည့္ေနရာတြင္ ေျခလက္ နဖူး တေတာင္ ဒူး ငါးဦးညီညႊတ္စြာ- လို႔ ေရွးအစဥ္အဆက္ ဆံုးမခဲ့ၾကသည္။ အမ်ိဳးသားျဖစ္လ်င္ ေဆာင့္ေၾကာင့္ထိုင္၊ အမ်ဳိးသမီးျဖစ္လ်င္ ပုဆစ္ဒူးတုပ္ၿပီး မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို ေျခေရာ လက္ေရာ နဖူးေရာ တေထာင္ေရာ ဒူးေရာ အကုန္ထိ ေအာက္က်ေအာင္ အရိုအေသေပးေလ့ရွိျခင္းသည္ ျမန္မာ့ ယဥ္ေက်းမႈ ျမန္မာ့ထံုးစံျဖစ္သည္။ (ထိုသည္ သီလကၡန္အဘိန၀ဋီကာ- ၂-၁၈၊ သာမညဖလသုတ္၀ဏၰနာႏွင့္ ညီသည္)။ ဘုရားရွိခိုးရာတြင္ျဖစ္ေစ မိမိထက္ သီလ သမာဓိ ပညာအရာမွာ ႀကီးရင့္သူျဖစ္ေစ အသက္ႀကီးရင့္သူကိုျဖစ္ေစ ထိုသို႔ထိျခင္းငါးပါးျဖင့္ ရိုေသစြာ ဦးခ်ေလ့ရွိသည္။

နာမစကာရ

သီရိလကၤာထံုးစံကေတာ့ ညာဘက္ဒူးတဖက္ကႏွိမ့္ၿပီ ဘယ္ဘက္ကျမင့္ကာ ငုတ္တုတ္သဏၭာန္ျဖင့္ မိမိရွိခုိးသူ၏ ေျခေထာက္ကေလးကို ထိကာ ရွိခုိးေလ့ရွိၾကသည္။ ဘုရားရွင္အား ရွိခိုးလ်င္ေတာ့ မတ္တပ္ရပ္ ခါးကိုင္းၿပီး ရွိခိုးေလ့ရွိၾကသည္။ (သဟမၸတိျဗဟၼာ ဘုရားရွင္အား တရားေဟာေတာ္မူရန္ေတာင္းပန္ေတာ့ လက္ယာပုဆစ္ဒူး၀န္းကို ေျမမွာေထာက္ၿပီး လက္အုပ္ခ်ီကာေလ်ာက္ထားသည္။ ၀ိ- မဟာ၀ဂၢပါဠိ- ၅ ႏွင့္ ညီျပန္သည္။) သူ႕ရိုးရာႏွင့္ သူပင္ျဖစ္သည္။

“ရွိခုိးၿပီးမွ အိပ္ေသာ မေထရ္ျမတ္”

ဘုရားရွင္၏ လက္ယာေတာ္ရံ အရွင္သာရိပုတၱရာ မေထရ္ျမတ္သည္ အရွင္အႆဇိမေထရ္ျမတ္ထံမွ တရားနာယူခဲ့ရာ ေသာတာပန္ျဖစ္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္တြင္ ညတိုင္း ဆရာမေထရ္ျမတ္ရွိရာဖက္သို႔ လက္အုပ္ခ်ီကာ ရွိခုိးၿပီးမွ အိပ္ေလ့ရွိရာ ရဟန္းေတာ္မ်ားက အရပ္မ်က္ႏွာကို ရွိခိုးေနသူျဖစ္ၿပီး အယူမွား ရွိသူဟုပင္ စြပ္စြဲခံရသည္။ ထိုအေၾကာင္းကို ဘုရားရွင္က ေျဖရွင္းေတာ္မူမွ အားက်စရာ ေကာင္းေသာ မေထရ္တပါး အျဖစ္ သိရပါေတာ့သည္။ ဘုရားရွင္က “အရွင္သာရိပုတၱရာသည္ အရပ္မ်က္ႏွာတို႔ကို ရွိခိုးေနသည္ မဟုတ္။ အႆဇိမေထရ္ျမတ္ထံမွ တရားနာၿပီး ေသာတာပန္ျဖစ္ခဲ့သျဖင့္ ဆရာသခင္အား ရွိခိုးအိပ္ေၾကာင္း ဆရာတဦးထံမွ တရားထူးကို ရခဲ့လ်င္ ထိုဆရာကို ရုိေသစြာရွိခိုးသင့္ေၾကာင္း”စသျဖင့္ ေဟာၾကားသြားခဲ့ပါတယ္။ ေက်းဇူးသိတတ္ဖို႔ေပါ့.....။

ျမန္ျပည္မွာေတာ့ ၾသကာသကန္ေတာ့ခ်ိဳးနဲ႔ သီလေတာင္း-ယူၾကေသာ္လည္း သီရိလကၤာမွာေတာ့ နာမစကာရလို႔ ဆရာေတာ္က ေျပာလ်င္ နေမာတႆ အစခ်ီၿပီး သီလယူေလ့ရွိၾကသည္။
တရားနာရာတြင္ေတာ့ ေနပံုထိုင္ပံုခ်င္း တူသည္။ သုိ႔ေသာ္ အမ်ားစုကေတာ့ ေျခဆင္း လက္အုပ္ခ်ီလ်က္ တရားနာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ မတ္တပ္ရပ္လက္အုပ္ခ်ီၿပီး နာယူၾကသည္။ (ထိုင္ဓေလ့ သိပ္မရွိသည္မွာလည္း ရိုးရာတခုျဖစ္ေပလိမ့္မည္။ ဘတ္စ္ကားဂိတ္ထိုင္ခံုတြင္ ထိုင္ေစာင့္ေလ့မရွိ)

ေရစက္ခ်
ေရစက္ခ်ရာတြင္ေတာ့ ကြဲျပားသြားသည္။ ျမန္မာျပည္တြင္ ဆရာေတာ္ တိုင္ေပးသည္ကို လိုက္ဆိုေလ့ရွိၿပီး အလွဴရွင္ တဦး ႏွစ္ဦးမွ ေရစက္ခ်သည္။ သီရိလကၤာတြင္ေတာ့ ေရစက္ခြက္ကို အလွဴရွင္ မိသားစုလိုက္ ကိုင္ၿပီး “ဣဒံ ေမ ညာတီနံ ေဟာတု၊ သုခိတာ ေဟာတု ညာတေယာ” “ဤကုသုိလ္အဖို႔သည္ ေဆြမ်ိဳးတို႔အတြက္ ျဖစ္ပါေစ၊ ေဆြမ်ဳိးအေပါင္းသည္ (ကုသုိလ္ေၾကာင့္) ခ်မ္းသာၾကပါေစ” ဟု ရြတ္ဆို ခ်ေလ့ရွိၿပီး ရြတ္ဆိုအၿပီးရင္ သံဃာေတာ္မ်ားက
“ဥႏၷေမ ဥဒကံ ပတၱံ၊ ယထာ နိႏၷံ ပ၀တၱတိ။
ဧ၀ေမ၀ ဣေတာ ဒိႏၷံ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ။
(အျမင့္ကေရ နိမ့္ရာစီးလိုရာ ဒီကကုသုိလ္ေကာင္းမႈေတြ ကြယ္လြန္သူတို႔ထံ ေရာက္ပါသည္)
ယထာ ဟရိ၀ဟာ ပူရာ ၊ ပရိပူေရႏၱိ သာဂရံ။
ဧ၀ေမ၀ ဣေတာ ဒိႏၷံ ေပတာနံ ဥပကပၸတိ။ (တိေရာကုဋၬေပတ၀တၳဳ)
(စီးလာတဲ့ေရေတြ သမုဒၵရာထဲ စီး၀င္သြားသလို ဒီကကုသုိလ္ေကာင္းမႈေတြ ကြယ္လြန္သူတို႔ထံ ေရာက္ပါသည္)
လို႔ ရြတ္ဆိုၾကပါတယ္။

ဒီေနာက္တြင္ သံဃာေတာ္မ်ားက ပရိတ္ရြတ္ေပးၾကသည္။ အမ်ားစုကေတာ့ ေမတၱသုတ္ပင္ျဖစ္ၿပီး ဒီပါဠိမ်ားကိုေတာ့ သီရိလကၤာတြင္သာ ရြတ္ဆိုသည္ကို ေတြ႕ရသည္။

သကၠတြာ ဗုဒၶရတနံ ၊ ၾသသဓံ ဥတၱမံ ၀ရံ
ဟိတံ ေဒ၀မႏုႆာနံ ၊ ဗုဒၶေတေဇန ေသာတၳိနာ
နႆႏၱဳပဒၵ၀ါ သေဗၺ ၊ ဒုကၡာ ဥပသေမႏၱဳ ေတ။

သကၠတြာ ဓမၼရတနံ ၊ ၾသသဓံ ဥတၱမံ ၀ရံ
ပရိဠာဟုပသမနံ ၊ ဓမၼေတေဇန ေသာတၳိနာ
နႆႏၱဳပဒၵ၀ါ သေဗၺ ၊ ဘယာ ဥပသေမႏၱဳ ေတ။

သကၠတြာ သံဃရတနံ ၊ ၾသသဓံ ဥတၱမံ ၀ရံ
အာဟုေနယ်ံ ပါဟုေနယ်ံ ၊ သံဃေတေဇန ေသာတၳိနာ
နႆႏၱဳပဒၵ၀ါ သေဗၺ ၊ ေရာဂါ ဥပသေမႏၱဳ ေတ။

နကၡတၱ ယကၡဘူတာနံ ၊ ပါပဂၢဟာ နိ၀ါရဏံ
ပရိတၱႆာႏုဘာေ၀န ၊ ေဟာႏၱဳ ေတသံ ဥပဒၵေ၀။

ပရိတ္ခ်ည္လက္မ်ားျဖင့္
ပရိတ္ေရ
ပရိတ္ခ်ည္

ျမန္မာျပည္မွာေတာ့ ပရိတ္ေရ ပရိတ္ခ်ည္ ပရိတ္သဲ စသည္စီမံၿပီး ပရိတ္ရြတ္ဖတ္ရံုသာျပဳလုပ္သည္။ သီရိလကၤာတြင္ေတာ့ ပရိတ္သဲ လုပ္ေလ့မရွိပဲ၊ ပရိတ္ေရ- ပရိတ္ခ်ည္ သာထားရွိၿပီး ၿပီးလ်င္ ပရိတ္ခ်ည္ကို သံဃာမ်ားက လက္တြင္ သံုးပတ္စာ ပတ္စာရံုျဖတ္ေတာက္ၿပီး ဂါထာမ်ားကို ရြတ္ဖတ္ကာ ညာဘက္လက္ကို ခ်ည္ေပးေလ့ရွိသည္။ ဗုဒၶဘာသာတိုင္း ပရိတ္ခ်ည္ကို တန္ဖိုးထားၿပီး ပတ္ေလ့ရွိရာ မည္သည့္ေနရာတြင္မဆို ဗုဒၶဘာသာ လူမ်ိဳးမ်ား ညာဘက္လက္ေကာက္၀တ္တြင္ ပရိတ္ခ်ည္အျဖဴေလး ပတ္ထားသည္ကိုေတြ႕ရသည္မွာ ဘာသာေရး ဖက္ရွင္တမ်ဳိးသဖြယ္ ျဖစ္ေနေတာ့သည္။ ၿပီးလ်င္ ပရိတ္ေရကို လူတန္းစားအားလံုး လက္ျဖင့္သာ (ခြက္မပါ)ေသာက္သံုးျခင္း၊ လက္ႏွာကိုပြတ္ျခင္း၊ ေခါင္းလိမ္းျခင္းျပဳၾကသည္။

ေရေျမေတာေတာင္ လူမ်ဳိးကြာသြားသည္ႏွင့္ ဓေလ့လည္း ကြာျခားသြားေတာ့သည္။ သို႔ေသာ္ ဗုဒၶဘာသာဆုိသည္မွာေတာ့ ယဥ္ေက်းေသာ သိမ္ေမြ႕ေသာ ၾကင္နာေသာ ညွာတာေသာ ေသာ ေသာ ေသာ...ျဖင့္ အားလံုးေသာ အဆံုးအမမ်ားသည္ လူ႕ေလာကႀကီး ေကာင္းက်ဳိးအတြက္သာ.......။