သာမေဏေက်ာ္စာသင္တိုက္

Isurumuniya ဆိုသည္မွာ ၿမိဳ႕ျမတ္မဟာ၏ ေက်ာ္ၾကားသည့္ေနရာတခုသာ မဟုတ္ပဲ သမိုင္းဆိုင္ရာ အရတြင္ပါ သာယာေက်ာ္ၾကားသည့္ ေပါေလာနရု၀နဲ႔ အႏုရာဓပုရၿမိဳ႕ႏွစ္ၿမိဳ႕ၾကားရွိ ေနရာတခုပင္ျဖစ္ေပသည္။
ခရီးသြားဧည့္သည္မ်ားႏွင့္ ဘုရားဖူးမ်ားသည္ အႏုရာဓပုရရွိ Isurumuniya အစၥဳရုမုနိယကို မပ်က္မကြက္ လာေရာက္ေလ့ရွိၾကသည္။

ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားသည့္ အစၥဳရုမုနိယကုိ ၁၉ရာစု ႏွစ္လည္ပိုင္းထိ ေတာအုပ္ႀကီးမ်ားက ဖုံုးလႊမ္းထားေလသည္။ ၁၈၉၇ ခုႏွစ္တြင္ ႏိုင္ငံျခားစာေရးဆရာက သူ၏ ခရီးသြားမႈကို “The ruin cities of Ceylon’’ စိလြန္ၿမိဳ႕ပ်က္ႀကီး ေခၚသည့္စာအုပ္တြင္ ေရးသားခဲ့သည္။ ရာစုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းအလြန္က ဤေနရာ၀န္းက်င္သည္ မိေက်ာင္း အမ်ားအျပားရွိခဲ့သည္ဟုပင္ ထုတ္ေဖၚေျပာျပၾကသည္။ ၁၂၁၃ ခုႏွစ္ေနာက္ပိုင္းတြင္ မဃက်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္သူတို႔ေၾကာင့္ ဆင္ဟာလလူမ်ိဳးမ်ား ကုန္းတြင္းပိုင္း အေ၀းကုိ ၀င္ေရာက္ေနထိုင္ၾကရသည္။ ရာဇရတ (Rajarata)လည္း ေတာအုပ္ႀကီးျဖစ္သြားၿပီး ေတာတိရစၦာန္မ်ား ေဆာ့ကစားရာ ကစားကြင္းႀကီးျဖစ္ခဲ့သည္။ ဒီေနရာသည္ အႏုရာဓပုရနဲ႔ ေပါေလာနရု၀ေခတ္တြင္ အလြန္ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားၿပီး အေရးႀကီးသည့္ေနရာ တခုေတာ့ ျဖစ္ခဲ့သည္။

D.M.D.S Wickramasinghe ကမူ ဘီစီအေစာပိုင္းက ၀ႆဂီရိ (vassagiriya) ႏွင့္ တူညီသည့္ အစၥဳရုမုနိယသို႔ ျကြေရာက္ခဲ့သည္ဟု စဥ္းစားခဲ့သည္။ သူေျပာသလိုပင္ မဟာ၀ံသက်မ္းစာတြင္လည္း အစၥဳရုမုနိယေနရာသည္ ေဒ၀ါနံပီယတိႆ (250-210 B.C) အုပ္စိုးစဥ္က ဘုရားေက်ာင္းေတာ္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္ဟု ဆိုေလသည္။ ဘုရင္ေဒ၀ါနံပီယတိႆက ဒီေနရာမွာ မဟိႏၵမေထရ္လမ္းညႊန္မႈေအာက္မွာ ေနထိုင္ၾကသည့္ လူသူေတာ္စင္ ငါးရာေနထိုင္ဖို႔ ေက်ာင္းေဆာင္ ေဆာက္လုပ္ခဲ့သည္။ (မဟာ၀ံသ - စာပိုဒ္ ၂၀ ၁၄-၂၈ ဂါထာ)

ဘုရင္ ၀သန္ဂ (Vasanga)သည္ A.D. 67- iii အပိုင္းတြင္ အစၥဳရုမုနိယ ေက်ာင္းေတာ္ ေနရာကို ''Poho Geyak" ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ (မဟာ၀ံသ ႏွာ ၃၅၊ ဂါထာ ၈၇)
ဘုရင္ ေ၀ါဟာရိကတိႆသည္ A.D 209-231 တြင္ အစၥဳရုမုနိယ ပတ္လည္တြင္ ေျမပိုင္နက္ ျပဳလုပ္ခဲ့သည္။ (မဟာ၀ံသ ႏွာ ၃၆ႏွင့္ ဂါထာ ၃၆)




ေက်ာင္းေတာ္တြင္ ၾကည့္ရႈစရာမ်ား
လူႏွင့္ ျမင္း
Professor Senarath Paranawithana ၏ ၾကာျမင့္စြာေလ့လာထားမႈက ဒီပံုစံကို မီးနဲ႔ေရကို ကုိယ္စားျပဳသည္ဟု ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုေလသည္။ (Artibus Asiae, Vol.XVIPP 167-190)

ေရခ်ိဳးဆင္းေနသည့္ ဆင္ရုပ္ပံု
အႏုပညာလက္ရာေတြနဲ႔ ေက်ာက္ေတာင္ေျခေရကန္ရွိ ဆင္ရုပ္မ်ားသည္ အလုပ္သမားႏွင့္ ဆိပ္ကမ္းမ်ား ပါ၀င္သည္။ မိုးနတ္မင္းအေပၚ ေပ်ာ္ရႊင္မႈကို ျပသဖို႔ပဲ ျဖစ္ေပသည္။

Isurumuniya - ေက်ာင္းေတာ္
ေက်ာက္သားကိုထြင္းထားသည့္ ဘုရားေက်ာင္းေဆာင္
ပကတိေက်ာက္သားကိုပင္ ထြင္းကာ ေဆာက္လုပ္ထားသည့္ေက်ာင္းေဆာင္အတြင္းပိုင္း
=======================
လက္၀ဲဘက္ေက်ာင္းေဆာင္တြင္း ပန္းခ်ီကားမ်ားမွ ေရစက္ခ်ဟန္
လက္၀ဲဘက္ေက်ာင္းေဆာင္တြင္းမွ ၾကည္ညိဳဖြယ္ ရုပ္ပြားေတာ္
လက္၀ဲဘက္ေက်ာင္းေဆာင္တြင္းမွ ၾကည္ညိဳဖြယ္ ရုပ္ပြားေတာ္

=============================

ေက်ာက္ေတာင္ေပၚအတက္ လမ္း



ေတာင္ေပၚမွ ဖူးခဲ့ရသည့္ သံကြန္ျခာအုပ္ထားသည့္ ေျခေတာ္ရာတခု
ေတာင္ေပၚက ျမင္ကြင္း
ဟုိး အႏုရာဓပုရၿမိဳ႕ေတာ္နဲ႔ မဟိႏၱေလေတာင္ေတာ္ကို လွမ္းေမွ်ာ္လိုက္ေတာ့
ေတာင္ေပၚမွာ ေက်ာက္ေတာင္ ႏွစ္ခုရွိပါတယ္။ ဒါက လက္၀ဲဘက္ကုန္းပါ။ လက္၀ဲဘက္ကုန္းေပၚမွာ ေစတီေတာ္ရယ္ ဒီေနရာေလးရယ္ေပါ့။ ၿပီးရင္ ေအာက္ကို ဆင္း။ လက္ယာဘက္ကို သြားေပါ့
ဒါကေတာ့ လက္ယာဘက္အပိုင္းမွာ ျမင္ေတြ႕ရတာေတြေပါ့
===================
ျပတိုက္ထဲမွာေတာ့ -




က်မ္းကိုး- isurumuniya ေက်ာင္းေတာ္ရာတြင္ ရူပီး ၁၅၀ ျဖင့္ေရာင္းခ်သည့္ Isurumuniya စာအုပ္ငယ္